Elke dag kopen mensen producten in winkels of via internet. Denk aan kleding, eten, telefoons of meubels. Al die producten komen ergens vandaan. Ze worden gemaakt in fabrieken, vervoerd met vrachtwagens of schepen en opgeslagen in magazijnen. Het hele proces van grondstof tot eindproduct noemen we de keten. Supply chain management is het plannen en regelen van deze keten. Het zorgt ervoor dat alles goed op elkaar aansluit en dat er geen vertraging ontstaat.
Hoe de keten werkt van begin tot eind
Een product begint meestal bij een grondstof. Voor een houten stoel is dat hout. Voor een chocoladereep zijn dat cacao en suiker. Deze grondstoffen worden verzameld en vervoerd naar een fabriek. In de fabriek worden ze verwerkt tot onderdelen of eindproducten. Daarna worden de producten verpakt en opgeslagen. Vanuit het magazijn worden ze verzonden naar winkels of klanten. Soms gaat dat via meerdere tussenstappen. Bij elke stap in dit proces moeten er keuzes worden gemaakt. Wanneer moet er besteld worden? Hoeveel voorraad is nodig? Hoelang duurt het transport? Wie zorgt voor de verpakking? Supply chain management zorgt ervoor dat deze stappen goed op elkaar aansluiten. Dat voorkomt dat een product te laat of beschadigd aankomt.
De rol van een supply chain manager
De supply chain manager houdt toezicht op het hele proces. Hij of zij maakt planningen en houdt contact met leveranciers, transportbedrijven en klanten. Als er ergens vertraging is, wordt er gezocht naar een oplossing. De manager zorgt ook voor een goede balans tussen snelheid en kosten. Het is duur om veel voorraad te houden, maar te weinig voorraad zorgt voor lege schappen. Daar moeten keuzes in worden gemaakt. Een goede supply chain manager denkt vooruit. Wat gebeurt er als er een probleem is met vervoer? Wat als een leverancier niet kan leveren? Door daar vooraf over na te denken, kan er snel worden ingegrepen als het nodig is. Zo blijft de keten goed lopen.
Samenwerking tussen bedrijven is belangrijk
De supply chain bestaat vaak uit meerdere bedrijven. De ene partij maakt de onderdelen, een andere partij zet het product in elkaar en weer een andere partij zorgt voor de verpakking of het transport. Al deze bedrijven moeten goed met elkaar samenwerken. Ze delen informatie over voorraad, levertijden en vragen van klanten. Alleen zo kan het product op tijd bij de klant komen.
Goede communicatie helpt om fouten te voorkomen. Als een leverancier te laat is, moet de fabrikant dat op tijd weten. Als een klant meer bestelt dan verwacht, moet het magazijn sneller leveren. Door open te zijn over planningen en wensen, verloopt het proces soepeler.
Voorraad beheren is een belangrijke taak
Voorraad is het aantal producten dat klaarligt om verkocht of verstuurd te worden. Als er te weinig voorraad is, kunnen klanten niet worden geholpen. Dat kan leiden tot ontevredenheid. Maar als er te veel voorraad is, kost dat geld en ruimte. Supply chain management zoekt naar de juiste hoeveelheid. Soms wordt er bewust wat extra voorraad aangehouden. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij producten die langzaam geleverd worden of bij producten die veel verkocht worden. Bij verse producten zoals groente of brood is het juist belangrijk dat de voorraad klein blijft. Die producten zijn niet lang houdbaar.
Transport en opslag moeten goed geregeld zijn
Na het maken van een product moet het vervoerd worden. Dat kan met een vrachtwagen, trein, vliegtuig of schip. Elk transportmiddel heeft voor- en nadelen. Vrachtwagens zijn snel en flexibel, maar duurder dan schepen. Schepen kunnen veel tegelijk vervoeren, maar zijn langzaam. De keuze hangt af van het soort product en de afstand die afgelegd moet worden. Tijdens het transport moet het product beschermd worden. Het mag niet beschadigd raken of bederven. In een magazijn wordt het netjes opgeslagen tot het nodig is. Soms worden producten tijdelijk ergens anders bewaard als de vraag kleiner is. Als er veel vraag komt, moet het product snel beschikbaar zijn. De supply chain manager zorgt dat alles goed is afgestemd.
Technologie helpt om beter te plannen
Moderne technologie speelt een grote rol bij supply chain management. Er zijn computerprogramma’s die helpen met plannen, rekenen en volgen. Bedrijven kunnen precies zien waar een product is, hoeveel er op voorraad ligt en wanneer iets wordt geleverd. Dat geeft meer grip op het proces. Sommige systemen maken automatisch een bestelling als de voorraad te laag wordt. Andere programma’s geven aan wanneer een levering vertraging heeft. Zo kunnen bedrijven snel reageren. Ook kan met gegevens worden voorspeld wat de vraag zal zijn in de toekomst. Bijvoorbeeld dat mensen in december meer speelgoed kopen of dat in de zomer meer ijsjes nodig zijn.
Duurzaamheid en veiligheid krijgen meer aandacht
Steeds meer bedrijven letten op duurzaamheid. Ze willen minder afval, minder vervoer en minder energie gebruiken. In supply chain management wordt daar rekening mee gehouden. Er wordt gekeken naar korte routes, minder verpakkingsmateriaal en milieuvriendelijke transportmiddelen. Ook het hergebruiken van spullen wordt steeds belangrijker. Veiligheid speelt ook een rol. Denk aan bescherming tegen diefstal, beschadiging of verkeerde producten. Het is belangrijk dat de juiste spullen op de juiste plek terechtkomen. Zeker bij medicijnen of onderdelen van machines is dat van groot belang. Fouten kunnen leiden tot problemen of zelfs gevaarlijke situaties.
Een goede keten zorgt voor tevreden klanten
Als het hele proces goed loopt, merkt de klant daar iets van. Het product is op tijd, netjes verpakt en in goede staat. De klant hoeft niet lang te wachten en kan rekenen op goede service. Bedrijven die hun supply chain goed hebben ingericht, krijgen meer vertrouwen van hun klanten. Dat zorgt voor herhaalaankopen en een goede naam. Als er iets misgaat, is het belangrijk dat het snel wordt opgelost. Klanten begrijpen dat er soms iets fout kan gaan, als het maar netjes wordt opgepakt. Een goede supply chain maakt dat makkelijker.
Supply chain management is belangrijk voor elk bedrijf dat iets levert
Elk bedrijf dat spullen maakt, verkoopt of vervoert, heeft te maken met supply chain management. Het zorgt ervoor dat alles goed samenwerkt. Van het bestellen van grondstoffen tot het afleveren van het eindproduct. Door goed te plannen, te communiceren en samen te werken, worden fouten beperkt en kunnen klanten beter worden geholpen. Het is een vak dat veel vraagt van mensen, systemen en samenwerking. Maar als het goed is ingericht, werkt het voor iedereen prettiger en sneller.